W słoneczną sobotę, 9 sierpnia 2025 roku, w ramach obchodów XXIII Podlaskiego Święta Chleba, w przeddzień głównej uroczystości, odbyły się wyjątkowe warsztaty poświęcone sztuce tradycyjnego wypieku chleba. Wydarzenie zorganizowano w malowniczej scenerii ciechanowieckiego skansenu, przy autentycznym, plenerowym piecu chlebowym.
Gościem specjalnym i mistrzem ceremonii był Pan Zbigniew Derewońko – piekarz z powołania, współpracujący z muzeum od ponad dwóch dekad. Pan Derewońko, wywodzący się z wiejskiej rodziny z głęboko zakorzenionymi tradycjami, w której wypiek chleba urastał do rangi obrzędu, z niezwykłą pasją dzielił się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Na warsztaty, które rozpoczęły się punktualnie o godzinie 14:00, zaproszono (telefonicznie) członkinie Kół Gospodyń Wiejskich, młodzież z lokalnego koła teatralnego oraz seniorów, w tym również osoby z ograniczeniami ruchowymi, dla których organizatorzy zapewnili odpowiednie udogodnienia. Spotkanie rozpoczęło się od fascynującej opowieści Mistrza Piekarza. Pan Zbigniew Derewońko szczegółowo omówił cały proces wypieku – od doboru odpowiednich, tradycyjnych rodzajów mąki, przez specyfikę różnych typów pieców, aż po tajniki przygotowania ciasta. Uczestnicy z uwagą śledzili poszczególne etapy – od tworzenia zaczynu, dowiadując się, co należy do niego dodawać i na co zwracać szczególną uwagę, po finalne przygotowanie i wyrabianie ciasta. Wyrób zwieńczyło włożenie pachnącego ciasta, umieszczonego w blaszkach uprzednio wysmarowanych smalcem, do gorącego, rozgrzanego pieca. Podczas gdy chleb się wypiekał, uczestnicy mieli czas na sporządzenie notatek przy przygotowanych stołach. Pan Zbigniew chętnie służył radą i udzielał dodatkowych informacji, odpowiadając na liczne pytania. Aby wypełnić czas oczekiwania, zebrani udali się na krótkie, ale interesujące zwiedzanie. Mieli okazję zapoznać się z wystawą młynarstwa oraz ekspozycją poświęconą lokalnemu piekarnictwu, co stanowiło doskonałe uzupełnienie wiedzy zdobytej podczas warsztatów.
Kulminacyjnym momentem było ponowne zebranie się pod piecem.
W asyście pomocnika, Pan Zbigniew uroczyście wyciągnął bochenki. Jeszcze gorący, tradycyjny chleb został przesmarowany słoniną, aby nadać mu charakterystyczną, lśniącą skórkę i głębszy aromat, a następnie odstawiony do powolnego wystygnięcia.
Następnie przyszedł czas na zasłużoną degustację. Uczestnicy kosztowali tradycyjnego chleba razowego, serwowanego z wiejskim masłem lub smalcem
i chrupiącym ogórkiem małosolnym. Ze względu na bardzo gorącą aurę tego dnia, organizatorzy zadbali również o orzeźwienie, częstując wszystkich dobrze schłodzonym piwem jałowcowym (bezalkoholowym) – wyjątkowym wyrobem regionalnym, wpisanym na listę produktów tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Na pożegnanie, aby tradycja mogła żyć dalej w domach uczestników, każdy z nich otrzymał słoiczek autentycznego zaczynu chlebowego. Ten symboliczny prezent ma zachęcić do samodzielnego przygotowania ciasta i podjęcia własnej próby wypieku w domowym zaciszu.
Warsztaty spotkały się z ogromnym uznaniem wszystkich uczestników, którzy z entuzjazmem wyrazili nadzieję na kolejne spotkania pod piecem chlebowym. Było to niezwykle udane i inspirujące wydarzenie, łączące historię, edukację i smak. Warsztaty zostały sfotografowane i sfilmowane, zaś materiał wideo opatrzony stosownym dopiskiem i logotypem został udostępniony na kanale YouTube Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu.
fot. Artur Warchala
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z funduszu promocji kultury.
.jpeg "Warsztaty Tradycyjnego Wypieku Chleba - fotorelacja")
