13 i 14 czerwca 2024 roku w dawnym pałacu hrabiów Starzeńskich obecnie znajdującym się na terenie Muzeum Rolnictwa im. Księdza Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. ,,Granice i ludzie. Społeczne następstwa powojennych podziałów państwowych w Europie Centralnej i Wschodniej 1918-1939’’.
Organizatorami spotkania, pod kierunkiem naukowym prof. Doroty Michaluk byli: Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu, Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Województwa Podlaskiego w Białymstoku, Katedra Historii Wojskowej, Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Współorganizatorami naukowymi byli: Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Historycznego, Archiwum Główne Akt Dawnych, Lituvos Istorijos Institutas w Wilnie oraz Polska MisjaHistoryczna UMK w Würzburgu. Kierownikami naukowymi byli prof. Dorota Michaluk, prof. Krzysztof Kania i kustosz Marlena Brzozowska.
Podczas konferencji swoje referaty wygłosili badacze z Litwy, Łotwy, Białorusi, Ukrainy, Węgier i Polski.
Wśród prelegentów znaleźli się:
- dr hab. Maciej Górny, prof. IH PAN
- prof. Robert Barta (Uniwersytet w Debreczynie
- dr hab. Krzysztof Latawiec, prof. UMCS
- prof. dr hab. Mariusz Wołos (UKEN w Krakowie)
- dr Kinga Czechowska (IPN Bydgoszcz)
- mgr Marlena Brzozowska (MR Ciechanowiec)
- dr hab. Helena Głogowska, prof. UKW
- dr Andrei Czarniakiewicz (SEW UW)
- dr Andrejs Gusačenko (The Institute of Latvian History of the University of Latvia)
- dr hab. Krzysztof Buchowski, prof. UwB
- dr Tomas Balkelis (Instytut Historii Litwy)
- dr Paweł Libera (IH PAN)
- dr Tomasz Błaszczak (Uniwersytet Witolda Wielkiego)
- dr Rimantas Miknys (Instytut Historii Litwy)
- dr hab. Mariusz Korzeniowski, prof. UMCS
- prof. dr hab. Ihor Srіbniak (Kijowski Stołeczny Uniwersytet im. B. Hrinczenki)
On-line wystąpili:
- mgr Natalia Kurylchuk (Kijowski Stołeczny Uniwersytet im. B. Hrinczenki)
- dr hab. Oleg Razyhrajev (Uniwersytet w Łucku).
Podczas konferencji podjęto tematy związane z mniejszościami narodowymi, ich przynależnością etniczną i ruchliwością. Dyskutowano nad stosunkiem narodów i grup etnicznych do wprowadzonych podziałów administracyjnych oraz wytyczaniem nowych, niekiedy sztucznych granic, a przez to powstawaniem nowych pograniczy. Przemiany początku okresu międzywojennego miały wpływ na niezgodne z prawem praktyki, związane z przemytem towarów i przekraczaniem granic w celach zarobkowych oraz z powodów politycznych. Wiele miejsca poświęcono aspektom związanym z ustalaniem przebiegu granic po upadku monarchii Habsburgów, Romanowów i Hohenzollernów. wygłoszone referaty zostaną opublikowane w tomie pokonferencyjnym.
W programie wydarzenia znalazło się otwarcie wystawy czasowej ,,Jaćwingowie. Zapomniani wojownicy’’ autorstwa dr. Marcina Engela i Cezarego Sobczaka z Państwowego Muzeum Archeologicznego. Na ekspozycji zaprezentowano wyniki prac wykopaliskowych i badań archiwalnych nad dziejami tego ludu. Wśród licznie prezentowanych eksponatów znalazły się elementy uzbrojenia i wyposażenia jeździeckiego oraz biżuteria. Wystawę można zwiedzać do 8 sierpnia.
fot. Monika Garalowska, Artur Warchala