Las jest formą użytkowania ziemi. Jednocześnie jest najbardziej witalną formacją roślinną w naszej strefie klimatycznej. Lasy na przestrzeni wieków, w znacznym stopniu przyczyniły się do osiągnięcia istniejącego poziomu życia w cywilizowanym świecie. Funkcje lasu zmieniały się w czasie, ale zawsze były bardzo ważne dla rozwoju materialnego i kulturowego społeczeństwa. Dlatego ochrona lasów, jako dobra wspólnego, była i jest pod szczególną troską, tak instytucji i organizacji międzynarodowych, rządów poszczególnych państw, jak również społeczności lokalnych.
Podczas „Szczytu Ziemi” – międzynarodowej konferencji, która odbyła się w Rio de Janeiro w 1992 r. przyjęto specjalny dokument poświęcony gospodarce leśnej („Szczyt Ziemi”, Rio de Janeiro,1992, Agenda 21, Zasady leśne, pkt.8,), w którym m.in. zapisano „…wszystkie Państwa, powinny podjąć odpowiednie wysiłki w kierunku utrzymania i powiększenia stopnia pokrycia powierzchni ziemi lasami… jak również prowadzić właściwą gospodarkę zasobami leśnymi”.
Podobna idea, 73 lata wcześniej, przyświecała małej społeczności – gospodarzom podlaskiej wsi Radziszewo Sobiechowo w Gminie Skórzec. 30 marca 1919 roku, w trosce o właściwą gospodarkę zasobami leśnymi, na ogólnym zebraniu podjęli wymowną rezolucję – uchwałę, dotyczącą ochrony lasu należącego do tej wspólnoty wiejskiej.
Dokument ten, jakże wymowny w swojej treści, w całości cytuję i publikuję poniżej:
Uchwała
1919 roku 30 marca my niżej podpisani gospodarze wsi Radziszewo Sobiechowo na ogólnem zebraniu postanowiliśmy zabronić samowolne rąbanie naszego lasu, a kto się odważy naruszyć owe postanowienie to powinien podlegać karze w porządku administracyjnym do 500 marek. Pieniądze owe będą użyte na obronę kraju. Przy tym na owem zebraniu wybraliśmy dwuch gospodarzy które obowiązani pilnować lasu od wyrębu, Piotra Puchalskiego i Mateusza Koca przyczem na niezbędne potrzeby może być dozwolony wyrąb lasu tylko każdorazowo za pozwoleniem przez wybranych członków Stanisława Kryńskiego, Zygmunta Łuczaja, Macieja Radziszewskiego i Józefa Puchalskiego co stwierdzamy własnoręcznymi podpisami.
Sołtys Antoni Moczulski oraz podpisy 33 gospodarzy.
Własnoręczność podpisów potwierdzają Wójt i Sekretarz Gminy Skórzec, 3 kwietnia 1919 r.
Tekst: Stanisław Kryński - starszy kustosz
Dokument z archiwum rodzinnego autora.
Las gospodarzy wsi Radziszewo-Sobiechowo,kwiecień 2020 r.
fot. Artur Warchala