Ligawka to jeden z najstarszych instrumentów muzycznych w Polsce. Pierwotnie był to instrument pasterski. O ligawce, patron naszego Muzeum ksiądz Krzysztof Kluk pisał „...Ligawki, w które pastuchy trąbią, osowe,wierzbowe...”.
O ligawce, jako instrumencie pasterskim pisali etnografowie – Oskar Kolberg, Zygmunt Gloger, Stanisław Dworakowski i inni.
Na początku XIX wieku, możemy prześledzić - na Podlasiu i Mazowszu - związek gry na ligawce z okresem Adwentu. Ligawki były symbolem trąby Archanioła mającego zwiastować rychłe przyjście Zbawiciela. Na początku XX wieku, zwyczaj gry na ligawce w tym regionie w okresie Adwentu był powszechny. W okresie wojny zakazany przez Niemców, a po jej zakończeniu zaczął zanikać.
W 1975 r. ówczesny Dyrektor Muzeum Rolnictwa mgr Kazimierz Uszyński (dziś konkurs jest jego imienia) postanowił podtrzymać ten zwyczaj i zorganizował pierwszy konkurs gry na ligawce, na który zgłosiło się kilku wykonawców. Z czasem ich liczba zaczęła rosnąć, przez promocję w mediach i włączenie do konkursu kategorii - dzieci. Uczestnicy pierwszych konkursów to mieszkańcy Ciechanowca i okolicznych wsi – Łempic, Wojtkowic, Tymianek, Trojanówka. Później dołączyli Kurpie – z Łomży i okolic Ostrowi Mazowieckiej.
W 1980 r. konkurs został przekształcony w imprezę o charakterze ogólnopolskim. Od tego roku uczestniczą w nim górale z Beskidu Śląskiego, z miejscowości Węgierska Górka i okolic, później z Koniakowa i okolic. W roku 1987 dołączyli górale z Sądecczyzny i Podhala – z Krościenka n/Dunajcem i okolic oraz Zakopanego. Od 1987 roku przyjeżdżają również do Ciechanowca Kaszubi z Pomorza - z Chmielna i okolic, grający na bazunach i rogach.
W 1994 r. konkurs został rozszerzony o kategorię - inne instrumenty pasterskie. W ostatnich latach dołączyli muzycy z Lubelszczyzny i Wielkopolski. Od 1990 r. konkurs ma charakterze imprezy międzynarodowej. Na przestrzeni lat uczestniczyli w nim instrumentaliści z Finlandii, Litwy, Białorusi, Meksyku, Australii, Hiszpanii, Szkocji, Irlandii, Niemiec, Bułgarii, Węgier, Ukrainy i Słowacji.
Patronat duchowy nad konkursem sprawuje Ordynariusz Diecezji Drohiczyńskiej a patronatem honorowym obejmowany jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewodę Podlaskiego i Marszałka Województwa Podlaskiego.
Współorganizatorami są: Starostwo Powiatowe w Wysokiem Mazowieckiem i Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu.
Jest to jedyny takiego rodzaju konkurs w Europie, który od ponad 40 lat podtrzymuje tradycyjną grę na instrumentach pasterskich. Konkurs, w którym obecnie udział bierze ponad 150 instrumentalistów z kraju i zagranicy.
Tegoroczny 43. Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich odbędzie się w dniach 30. listopada - 1. grudnia 2024 r. Serdecznie zapraszamy.
